گلاب

زماني كه به بررسي ساختار و فوايد گياهاني كه در اطراف ما يافت ميشوند ميپردازيم، مشاهده ميكنيم كه درصد قابل توجهي از مواد مورد نياز بدن ما كه از قضا با سبك زندگي انسان قرن حاضر نيز همخواني دارند در آنها وجود دارد.

با گذر از اين نكته كه نياكانمان در طي صدها سال با اين گياهان آشنا شده، به صورت تجربي به كاربرد هريك پي برده و مصرف آنها را براي ما به يادگار گذاشته اند، امروزه دانشمندان و صاحبنظراني هم كه در لبه علم گياهشناسي و زيرشاخه هاي داروسازي مشغول به فعاليت هستند نگاه ويژه اي به اين محصولات داشته و تلاش فراواني براي جايگزيني آنها با داروهاي شيميايي يا حداقل ادغامشان با اين محصولات ميكنند.

شايد ويژگي هايي از داروهاي شيميايي نظير تأثيرگذاري در كوتاه مدت ،امكان توليد در حجم زياد يا بهاي مقرون بصرفه توليد از جمله عواملي باشند كه در برهه اي از زمان گياهان دارويي را به حاشيه رانده باشند، اما وجود عوارضي منفي در برخي آنها نيز سبب شده است تا افراد فراواني به ريشه هاي درماني خود بازگردند كه يكي از مصاديق اين كار استفاده از گلها و عرقيات طبيعي مثل عرق بوقناق و عرق اسطوخودوس ميباشد. 

در همين رابطه گل محمدي به عنوان عضوي از اين خانواده بزرگ داراي فوايد زياديست كه در ادامه به تأثير آن بر روي سيستم عصبي انسان به عنوان يكي از خاصيتهاي آن ميپردازيم.

اثرات گل محمدي بر سيستم عصبي

تركيبات متابوليت ثانويه كه اثرات دارويي گل محمدي يا گلاب بر سيستم عصبي را برعهده دارد، شامل لينالول )1.5%-3.3%( و ژرانيول )0.9%-7%( مي باشد.

ژرانيول موجود در اين گياه بر سيستم گابا )GABA( تأثيرگذاشته و سبب آرام بخشي مي شود. مطالعات آزمايشگاهي نشان داده كه مواد موثر موجود در اين گياه بر سيستم اعصاب مركزي اثر گذاشته و از واكنش پذيري هيپوتالاموس و هيپوفيز جلوگيري مي نمايد.

لينالول موجود در گل محمدي بر سطح نورآدرنالين و دوپامين مؤثر بوده و باعث افزايش آن ها مي گردد كه موجب مكانيسم هاي احتمالي اثر ضد افسردگي اين گياه است. گل محمدي از طريق اثر بر سيستم ليمبيك بويژه آميگدال و هيپوكامپ اثرات سايكولوژيك خود را اعمال مي كند و عملكردي مشابه با بنزوديازپين دارد كه موجب افزايش GABA در آميگدال مي شود. لينالول هم چنين موجب مهار آزاد شدن استيل كولين و تغيير عملكرد كانال يوني در محل اتصال نوروماسكولار مي شود.